Diễn đàn thu hút trên 300 đại biểu là các Bộ, ban ngành liên quan, các Sở Du lịch trong cả nước, các đơn vị đào tạo ngành Du lịch trong nước và quốc tế, các doanh nghiệp du lịch.

Các nội dung thảo luận tại Diễn đàn xoay quanh 3 chủ đề chính: Đào tạo để đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp về nhân sự du lịch; Ứng dụng hiệu quả công nghệ mới trong đào tạo nhân lực ngành Du lịch và hoạch định chỉnh sách trong phát triển nguồn nhân lực du lịch.

Phát biểu khai mạc diễn đàn, Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Thành Phong cho biết, đây là lần đầu tiên TPHCM tổ chức diễn đàn để lắng nghe một cách toàn diện và khoa học về thực trạng, giải pháp phát triển nguồn nhân lực du lịch cho TP; đồng thời tăng cường mối liên kết giữa nhà nước, các cơ sở đào tạo và doanh nghiệp du lịch trên địa bàn cả nước.

Đối với TPHCM, Ban thường vụ Thành ủy cũng đã ban hành chỉ thị số 07 cũng như các văn bản triển khai, phát triển ngành du lịch TP. Từ năm 2001 đến nay, ngành du lịch đã được TP xác định là một trong 9 ngành dịch vụ chủ yếu và có mức tăng trưởng cao, đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế của TP.

Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thành Phong chỉ rõ, số lượng doanh nghiệp lữ hành tăng trung bình 8%/năm, số lượt khách quốc tế đến TP tăng 19%/năm, số lượt khách du lịch nội địa tăng 16%/năm, tỷ trọng ngành du lịch chiếm 11% GRDP của TP. TP phấn đấu đến năm 2020, du lịch thực sự là ngành kinh tế mũi nhọn, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội, thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của các ngành, lĩnh vực khác có tính chuyên nghiệp, hệ thống cơ sở vật chất kỹ thuật đồng bộ, hiện đại; sản phẩm du lịch có chất lượng cao, đa dạng, có thương hiệu, mang đậm bản sắc dân tộc, cạnh tranh với các thành phố trong khu vực. Dự tính, đến năm 2030 TP phấn đấu thuộc nhóm các TP có ngành du lịch phát triển hàng đầu khu vực Đông Nam Á, Chủ tịch UBND TP nhấn mạnh.

Tuy nhiên theo ông Nguyễn Thành Phong, nguồn nhân lực là một trong những điểm nghẽn của ngành du lịch hiện nay, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao và sự cạnh tranh của các quốc gia khác khi thực hiện thỏa thuận về di chuyển lao động tự do giữa các nước. Theo các báo cáo Chỉ số cạnh tranh ngành Du lịch và Lữ hành của World Economic Forum, chỉ số cạnh tranh chung của du lịch Việt Nam đang được cải thiện khá nhanh từ vị trí thứ 80/140 quốc gia năm 2013 rút dần thứ bậc thành 67/136 năm 2017.

Trao đổi tại diễn đàn, ông Bùi Tá Hoàng Vũ, Giám đốc Sở Du lịch TPHCM thông tin, trong 3 năm qua lượng khách quốc tế đến Việt Nam tăng nhanh, từ 10 triệu lượt vào năm 2016 tăng lên 15,5 triệu lượt vào năm 2018. Cùng trong dòng chảy này, TPHCM tăng từ 5,2 triệu lượt năm 2016 lên 7,5 triệu lượt vào năm 2018. Năm 2019 ngành du lịch Việt Nam phấn đấu đón khoảng 18 triệu lượt khách quốc tế, phục vụ 85 triệu lượt khách nội địa. Tăng trưởng nhanh về du lịch vừa là tín hiệu tốt, vừa đặt ra cho ngành du lịch những thách thức trong công tác quản lý Nhà nước về du lịch.

Thực tế hiện nay, ngành du lịch đang rất khát nhân lực lành nghề, chất lượng cao. Theo Tổng cục Du lịch, mỗi năm toàn ngành cần thêm gần 40.000 lao động nhưng lượng sinh viên chuyên ngành ra trường chỉ khoảng 15.000 người/năm, trong đó chỉ hơn 12% có trình độ cao đẳng, đại học trở lên... Ông Vũ dẫn chứng, TP hiện có hơn 5.418 hướng dẫn viên du lịch đang hành nghề và được cấp thẻ, tuy vậy nhiều hướng dẫn viên du lịch chưa đạt chuẩn ngoại ngữ (bao gồm các ngôn ngữ như Nhật, Tây Ban Nha, Hàn Quốc, Nga, Trung Quốc). Trong khi thị trường du khách quốc tế đến từ các quốc gia tăng đều qua các năm thì số lượng hướng dẫn viên quốc tế đa dạng ngoại ngữ lại tăng không tương xứng, tạo ra một rào cản rất lớn cho việc tiếp cận các thị trường tiềm năng cho du lịch TPHCM.

Phát biểu tại diễn đàn, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhận định, du lịch không chỉ là một ngành kinh tế giàu tiềm năng mà còn là một niềm tự hào, sức mạnh mềm và ảnh hưởng văn hóa của chúng ta trên toàn cầu. Do vậy, phát triển du lịch không chỉ là một nhiệm vụ kinh tế đơn thuần. Trong mọi hoạch định chiến lược, nguồn nhân lực luôn đóng vai trò then chốt, đặc biệt là trong ngành du lịch.

Để triển khai chính sách và chiến lược phát triển ngành Du lịch Việt Nam một cách tốt, bền vững Thủ tướng cho rằng mọi thứ phải được xây từ ba nền móng cơ bản.

Thứ nhất đó là Con người: Cần nâng cao ý thức, sự hiếu khách, sẵn sàng giúp khách du lịch, đặc biệt người dân bản địa tại địa phương. Chữ “C” đầu tiên này theo Thủ tướng, các trường đóng vai trò rất quan trọng, người dân đóng vai trò trực tiếp quan trọng thứ hai.

Thứ hai là Cơ sở hạ tầng: Hạ tầng du lịch, kết nối giao tông, hạ tầng mềm (văn hóa), hạ tầng thông như: Chính phủ điện tử hay thành phố thông minh chúng ta đang triển khai là những cái quan trọng để phát triển du lịch.

Cuối cùng là Chiến lược: Làm gì cũng phải có bước đi trước sau, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch cần có tầm nhìn dài hạn, phương hướng hành động mỗi năm của ngành du lịch cùng các ngành khác, đặc biệt là ngành giáo dục đào tạo để thực thi tốt, cân bằng được giữa kinh tế, văn hóa, môi trường….

Đặc biệt là vấn đề đào tạo nguồn nhân lực có bước đi phù hợp tránh tình trạng xảy ra nguồn nhân lực không thừa thiếu, số lượng đi cùng chất lượng để phát triển du lịch Việt Nam.

Thủ tướng đúc kết "con người, cơ sở hạ tầng và chiến lược" là ba yếu tố quan trọng trong phát triển nguồn nhân lực du lịch để góp phần xây dựng Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn.