(HCM CityWeb) - Sở Thông tin và Truyền thông TPHCM, Hội Xuất bản Việt Nam và Báo Tuổi Trẻ vừa phối hợp tổ chức tọa đàm "Làm gì để tạo thói quen đọc sách cho trẻ". Tọa đàm nhằm tìm ra những giải pháp, kiến nghị và tham mưu để UBND TP có những chỉ đạo cụ thể trong việc thực hiện Đề án “Phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030”.

Buổi tọa đàm có sự tham gia của hơn 20 tham luận, đến từ các đơn vị xuất bản, thư viện và giáo dục với nhiều nội dung khác nhau, từ lý luận tới thực tiễn, chia sẻ kinh nghiệm hoạt động đọc sách tại các cấp trường, hoạt động thư viện, hoạt động đọc sách tại nhà… Hầu hết các ý kiến tham luận đều khẳng định việc hình thành thói quen đọc sách cho trẻ từ tấm bé là mấu chốt của vấn đề phát triển văn hóa đọc hiện nay, nếu không tìm cách để hình thành thói quen đọc sách cho trẻ từ tấm bé, thì sau này rất khó để tạo lập.

Theo số liệu của Cục Xuất bản Việt Nam, trong 3 năm gần đây, bình quân mỗi năm Việt Nam xuất bản chưa tới 400 triệu bản sách, nhưng trong số đó đã có trên 300 triệu bản là sách giáo khoa, giáo trình phục vụ cho học tập của khoảng 22 triệu học sinh, sinh viên cả nước. Như vậy, chỉ còn chừng 100 triệu bản sách chia trên 90 triệu dân thì khoảng 1 đầu sách/người/năm.

Thực trạng văn hóa đọc của người Việt Nam hiện nay quá thấp. Một trong những nguyên nhân của thực trạng này là chúng ta chưa có thói quen đọc sách, thói quen được tạo dựng từ khi còn bé, như chia sẻ của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh: “Dúi cuốn sách vào tay một đứa trẻ mười bốn, mười lăm tuổi trước nay suốt ngày chỉ quen cắm mắt vào game trên máy tính, ép em đọc, vì những lý do cao cả ‘khám phá kho báu tri thức’ hay ‘nâng cao văn hóa đọc’ như người lớn vẫn hay nói là một việc quá muộn màng, vì vậy quá nhọc nhằn, giống như ép một người chuyển máy bay khi máy bay đang ở trên không”.

Giảng viên Nguyễn Thị Ngọc Minh, Khoa Ngữ văn, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, cho rằng thực trạng đáng lo ngại là sự suy giảm của văn hóa đọc trong chính gia đình và nhà trường - những môi trường đầu tiên ảnh hưởng lớn đến sự hình thành năng lực, nhân cách một con người. Nguyên nhân do thiếu hụt về thời gian chăm sóc con cái của cha mẹ, áp lực công việc, thiết bị công nghệ chi phối, sự quá tải của các hoạt động ở trường học, thiếu ý thức về tầm quan trọng của việc đọc đối với sự phát triển của trẻ…

Ông Từ Lương, Phó Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông TPHCM nhấn mạnh với những đề xuất rất sát thực tế tại buổi tọa đàm, thì sắp tới Sở Thông tin và Truyền thông cũng sẽ có những kiến nghị để văn hóa đọc trong cộng đồng, nhất là thói quen đọc ở các em học sinh sẽ sớm hình thành và lan tỏa tình yêu với sách, khai sáng tri thức, khai sáng dân trí. Ông Từ Lương đề nghị Hội xuất bản Việt Nam phối hợp với Báo Tuổi Trẻ sẽ có những kiến nghị với Bộ Giáo dục và Đào tạo, các cơ quan chức năng để nghiên cứu chủ trương xây dựng chương trình tiết đọc sách, giờ đọc sách, chính thức áp dụng vào các trường cấp 1 cấp 2 trên cả nước, mà trước mắt là thí điểm.

Bên cạnh đó, Sở Thông tin và Truyền thông phối hợp với Sở Văn hóa và Thể thao sẽ tham mưu kiến nghị với UBND TP có những chỉ đạo, khuyến khích điểm cộng bổ sung thêm tiêu chí liên quan đến văn hóa đọc vào tiêu chuẩn xét gia đình văn hóa, tổ gia đình dân cư văn hóa. Cụ thể là tuyên dương mỗi gia đình, khu phố xây dựng tủ sách gia đình, tủ sách khu phố nhằm nâng cao hơn vai trò của văn hóa gia đình từ việc hình thành thói quen đọc.

Trương Trần Minh Dung