Thành phố Hồ Chí Minh nằm ở ngã tư của Nam Bộ, ở tọa độ 10°38′ - 11°10' vĩ độ Bắc và 106°22' - 106°56' kinh tuyến Đông. Phía Bắc giáp tỉnh Tây Ninh và tỉnh Bình Dương trên đường đi lên Tây Nguyên (quốc lộ 13) và qua Campuchia (quốc lộ 22). Phía Đông giáp tỉnh Đồng Nai trên đường đi ra miền Trung và Thủ đô Hà Nội (quốc lộ 1A). Phía Tây và Tây Nam giáp tỉnh Long An trên đường đi các tỉnh miền Tây (quốc lộ 1A và đường sông). Phía Đông Nam giáp Biển Đông trên đường hàng hải đi khắp năm châu. 
Thành phố Hồ Chí Minh có diện tích 2.098km². So với diện tích toàn quốc là 331.211,8km² chiếm tỷ lệ bằng 0,63%, so với Thủ đô Hà Nội với diện tích 3.344,7km², chiếm tỷ lệ bằng 62,72%.
Nguồn: Nghị quyết số 31-NQ/TW ngày 30/12/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Gia Định – Sài Gòn – Thành phố Hồ Chí Minh Dặm dài lịch sử, 2 tập, NXB Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh, 2022.